Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ByLock kullanmak, Bank Asya’da hesabı olmak ve sendika ve dernek üyeliği gerekçesiyle mahkum olan öğretmen Yüksel Yalçınkaya'nın açtığı davada Türkiye’yi mahkum etmesi bu suçlardan yerel mahkemelerde mahkumiyet alanları da “emsal” oluşturma ihtimali yüzünden yakından ilgilendiriyor.
AİHM’in açıklamasına göre ByLock ile ilgili 8 bin 500’e yakın başvuru yapıldı. Türk yetkililerin ByLock kullananların sayısının 100 bin civarında olduğu açıklaması göz önüne alındığında AİHM’e başvuru yapanları da sayısının artması bekleniyor.
Daha önceki yazılarımda 'Yalçınkaya kararının diğer başvurucular için bir emsal teşkil edeceğini ve de bu karara dayanarak ilgililerin kendi mahkemelerinde 'yeniden yargılanma' talebinde bulunabileceklerini' belirtmiştim. Çünkü bu kararın sonuçları Yalçınkaya'nın kendisinden çok çok öteye geçerek ByLock kullandığı iddia edildiği, dernek ya da sendikaya üye olduğu için hukuksuz bir şekilde cezalandırılan on binlerce kişiyi ilgilendiriyor.
İşin en önemli kısmı AİHM de bunu istiyor. Verdiği kararında AİHM kişilerin ByLock kullandıkları iddiasıyla cezalandırılmalarını ülke genelinde yaşanan sistemik bir sorun olarak görüyor ve Türk Hükümeti'ne bu genel sorunun çözülmesi için yerel mahkemelerin ByLock'a yönelik tavrının değişmesi hususunda çağrıda bulunuyor. Daha da önemlisi AİHM, Türk mahkemelerinin önündeki davaları Yalçınkaya kararını dikkate alarak çözüme kavuşturmasını istiyor.
Kararın ilgili kısmı aşağıdadır:
Kararda yer alan madde madde ihlal sebepleri aşağıdadır:
(Madde 7) Kanunsuz ceza olmaz
Suçun maddi ve manevi unsurların oluştuğunun bireyselleştirilmiş bir şekilde tespit edilmemesine rağmen, ByLock kullanılmasına dayalı olarak silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan mahkûmiyet kararı verilemez.
Özel kast gerektirdiği halde, yerel mahkemeler Silahlı Terör Örgütü üyeliği suçunun özüyle tutarsız, geniş kapsamlı ve öngörülemez yorum yaparak ceza vermiştir.
Kişisel cezalandırılma sorumluluğunun kurulabileceğine dair suçun manevi unsur davada bulunmamaktadır.
Yerel mahkemelerin yorumları hukuksuz bir şekilde tüm ByLock kullanıcılarına otomatik olarak bir ceza sorumluluğu yüklemiştir.
Madde 7 askıya alınamaz ve bu maddenin güvenceleri, ulusun yaşamını tehdit eden koşullar (Darbe girişimi) altında işlendiği iddia edilen terör suçları bakımından bile daha katı bir şekilde yorumlanamaz. En zor şartlar altında bile bu maddeye saygı gösterilmelidir.
(Madde 6) Adil yargılanma hakkı
ByLock sunucusundan ele geçirilen verilerin mahkeme huzuruna getirilmemesi yargılamanın genel olarak adil olmasını sağlayan yeterli usuli güvencelerle dengelenmemiştir (Adil bir yargılama olmamıştır).
Gülen Hareketi'ne yönelik yürütülen ceza davalarında giderek daha fazla kullanılan elektronik delillerin toplanması ve işlenmesinde yaşanan ciddi zorluklar, Madde 6 § 1 güvencelerinin daha katı bir şekilde uygulanmasını gerektirmez.
Savunmanın (ByLock ile ilgili) delillere doğrudan erişememesi ve delillerin bütünlüğünü ve güvenilirliğini ilk elden test edememesi, yerel mahkemelere bu konuları kapsamlı bir şekilde incelemeye tabi tutma sorumluluğu yüklemiştir.
Yerel mahkemeler ham verilerin mahkeme önüne getirilmemesine ilişkin itirazın gerekçelerini sunamamış ve ByLock verilerinin bütünlüğü ve kanıt değeriyle ilgili temel sorunları ele alamamıştır.
(Madde 11) Toplantı ve dernek kurma özgürlüğü
Yerel mahkemeler, başvurucunun FETÖ/PDY ile bağlantılı olduğu değerlendirilen bir sendika ve derneğe üyeliği mahkûmiyet kararını desteklemek amacıyla kullanarak suç kapsamını öngörülemez şekilde genişletmiştir.
Türk Hükümeti Tarafından Alınacak Özel ve Genel Tedbirler
Kararın tarafımca Türkçe Yasal Özet Çevirisini aşağıda bulabilirsiniz
Ayrıca kararın orijinal metinlerine ulaşmak için aşağıdaki seçeneklere tıklayabilirsiniz:
Comments