Bu konu ile ilgili aslında daha önce Twitter üzerinden kısa bir bilgi paylaşımı yapmıştım. Ancak pek çok meslektaşımdan bu konu ile ilgili son zamanlarda sık sık soru gelmesi nedeniyle bir yazı kaleme almaya karar verdim.
Toplu olarak görülen FETÖ ceza davalarında iddianamelerin sayfa sayısı 4 binleri gerekçeli, kararlar da 7-8 binleri bulmaktadır. Duruşma tutanakları (mecburi değil), itiraz, mahkeme kararları ve diğer belgeler de işin içine girince dosyanın hacmi epey bir kalabalık oluyor. İşte bu şekilde ceza yargılaması toplu görülen bir başvurucunun zorunlu belgeleri ile birlikte onlarca kg ağırlığa varan başvurusunu AİHM’e göndermesi zaman zaman sıkıntı olabiliyor. Şimdi sorun şu: ‘Sayfa sayısı çok aşırı fazlan olan bireysel başvurunun eklerini AİHM’e flaş bellek ile gönderebilir miyiz?’.
Öncelikle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İç Tüzüğüne göre başvuru formu #Mahkeme’ye fiziki olarak gönderilmelidir. Bununla birlikte başvurunun eklerinin elektronik olarak gönderilebileceği İç Tüzük’ten anlaşılıyor. İç Tüzüğün ilgili maddesi şu şekildedir:
‘10. Başvuru formu aşağıda belirtilen ilgili belgelerle birlikte sunulmalıdır:
a) Şikâyet edilen karar veya tedbirlere ilişkin belgeler,
b) Başvuranın iç hukuk yollarının tüketilmesi kuralına ve Sözleşme’nin 35 § 1 maddesinde belirtilen süreye riayet ettiğini kanıtlayan belgeler,
c) gerektiği takdirde, başka uluslararası yargılamalar hakkında bilgileri içeren belgeler.
Başvuranın bu belgelerden birinin nüshasını Mahkeme’ye ibraz edememesi durumunda, her halükârda tatmin edici bir açıklamada bulunması gerekmektedir; şayet açıklamaların, mağduriyetin kanıtı olarak, başvuran için söz konusu belgeyi elde etmenin imkansızlığını gösteren bir karar veya başka bir unsur verilmesinin makamlar tarafından reddedilmesi gibi belgelerle desteklenmesini beklemek makul ise, sadece bu bağlamda zorlukları sıralamak yeterli olmayacaktır. Herhangi bir açıklamanın yapılmaması veya açıklamanın yetersiz olması durumunda, başvuru hukuki bir oluşuma tahsis edilmeyecektir.
Belgelerin elektronik yoldan gönderilmesi durumunda, bu uygulama yönergesinde istenilen şekle riayet edilmelidir ve belgeler, başvuru formunda yer alan liste düzenine uygun olarak sınıflandırılmalı ve numaralandırılmalıdır.’
Benim de başıma geçen aylarda böyle bir olay gelmişti. Ben de bireysel başvurunun eklerini Mahkeme’ye flaş bellek içerisinde elektronik olarak sunmak istedim. Ancak, #AİHM son başvuru mercii olduğu ve herhangi bir hatanın telafisinin de mümkün olmaması nedeniyle Mahkeme’yi telefonla arayarak ‘başvuru eklerini flaş ile göndermek istediğimi, İç Tüzüğün buna izin verdiğini’ söyledim. Yazı İşleri Müdürlüğü’ndeki hukukçu İç Tüzüğün buna izin verip vermediği sorununa girmeksizin Mahkeme’de çıktı almanın zor olduğunu, işlerinin çok yoğun olduğunu beyan ederek iç hukuk yollarının tüketildiğine dair belgeleri (dava/itiraz dilekçeleri, mahkeme kararı vb.) fiziki olarak göndermemi, diğer belgeleri (İddianame, CGNAT kayıtları, duruşma tutanakları vb.) ise istersem elektronik olarak gönderebileceğimi söyledi. Ben de tabi kendisiyle tartışmaya girmeyip dediği şekilde tüm başvuruyu fiziki olarak gönderdim.
Hukukçu biraz da dert yandı bana. Ukrayna krizi nedeniyle Avrupa Konseyi’nin Mahkeme’nin bütçesini kıstığından, yeteri kadar hukukçu istihdam edemediklerinden ve en az 200 hukukçuya daha ihtiyaç olduğundan bahsetti. Neyse...
Eğer İddianame, CGNAT kayıtları, duruşma tutanakları vb. belgeleri Mahkeme'ye elektronik olarak sunmayı düşünüyorsanız bunları asla CD içerisinde göndermeyin, yolda CD'nin çizilmesi nedeniyle Mahkeme'de CD'nin açılamaması durumunda başvuru reddedilecektir. Buradan Fransa'ya kadar o CD büyük bir ihtimal ile çizilir (Başka bir meslektaşımın yaşadığı üzücü bir olaydır). Eğer başvurunuzun bir kısım eklerini elektronik olarak göndermek istiyorsanız flaş bellek kullanmanızı tavsiye ederim.
Size somut başka bir olaydan bahsedeceğim. Bir meslektaşım müvekkili adına yaptığı bireysel başvurunun ağırlığı 30 kg‘ı geçmiş. Geçenlerde de bana ulaşarak şunları yazdı (Aynı sorunla karşılaşmayın diye şirket adını bilerek açık bıraktım):
‘merhabalar, Ben Av. …. AİHM'e … yargılaması nedeniyle ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan müvekkilimle ilgili başvuru gönderdim DHL ile. Ancak bir gerekceli karar 4000 sayfaya yakın olduğu için toplam gönderi 7000sayfayı geçti ve gönderi 30kg üzerinde olabilir. Ben ağırlık olarak 30 kg yazdım fakat bu evrakları koliledim. DHL de gönderimi doküman olarak değil paket olarak düzenledi. Konismentoda da değer belirtilmesi gerekiyor 0 Euro yazılırsa ssitem izin vermiyor dedi. Şimdi de ürün değeri belirtildiği için gümrükte kaldı ve göndericiye iade olacak bildirimi geldi. Ben DHL ile görüştüm görüşmeler surene dek en azından üç gün tatil de olması nedeniyle gönderi iade görünmüyor fakat gümrükte alıcının Vkn benzeri bir belgesi gerekiyor alıcı ile iletişime geçilmesi gerekiyor gibi bir uyarı duruyor. Sorunu nasıl çözerim bilmiyorum. Bu süreç 10 güne ulaştı neredeyse, iade olması halinde yeni bir başvuru için sürem malesef kalmamış oluyor. Ağırlığı nedeniyle de fotokopi ve kargo masrafı 10bin TLyi geçti. Şimdi iade olsa da ürün doküman kategorisindeki ağırlığı aştığı için yine iade edilebilir. Ben nasıl bir yol izlemeliyim. Mahkemeye mail attım onlar da bu süreci anlatan bir yazı ile başvuruyu yeniden gönderin dedi ancak hem masrafı müvekkilim karşılayacak gücü yok hem yeniden aynı nedenle iade olur mu bilmiyorum hem de AİHM kabul edecek mi belirsiz. Sizin tecrübelerini Twitter üzerinden takip ediyorum. Bu konuda bir bilginiz veya tavsiyeniz varsa yardımcı olabilirseniz çok sevinirim. Meslek hayatınızda başarılar dilerim. İyi günler.’
Bu olay ile ilgili ilk şunu belirtmek istiyorum: Uluslararası posta şirketleri 30 kg üstünü belge olarak kabul ediyorlar, bunu bizzat DHL’den teyit ettim. Ancak bu olayımızda DHL görevlileri maalesef yanlış şekilde bu başvuruyu paket olarak sisteme kaydetmişler, bu paketin değeri de girilmediği için paket gümrükte kalıyor maalesef. Yine DHL’den teyit ettiğim kadarıyla sistemin 30 kg üstünü doğrudan paket olarak kabul etmesi söz konusu değildir.
Mahkeme başvuru tarihi olarak başvurunun postaya verilme tarihini dikkate aldığı için başvurucunun ya da temsilcisinin elinden çıktıktan sonra postada yaşanan gecikmeler başvurucu ya da temsilcisini bağlamayacaktır. Ancak Bireysel Başvuru Aradan Geçen Uzun Süreye Rağmen Hala Ulaşmadıysa başvurunuz kaybedilmiş olabilir hem ülkemizde hem de Fransa’da bu gibi sorunlar yaşanabiliyor, bu hususa çok dikkat edin. Posta verildikten 6 ay sonra da postanızın akıbetini öğrenmek için reklamasyon talebinde de bulunamazsınız (Posta ile ilgili yazılarımı okumak için buraya tıklayabilirsiniz).
Somut olayımızda olduğu gibi gümrükte takılan posta eğer posta alıcıya (yani temsilci / başvurucu) geri gelirse ve o tarihte de başvuru süresi kaçırıldıysa işte bu sıkıntı yaratabilir. Her ne kadar şimdi yazacağım bir tavsiye olmasa da eğer somut olaydaki gibi bir durum ile karşılaşsaydım, yine somut olayda olduğu gibi ‘fotokopi ve kargo masrafı 10 bin ₺’yi’ geçiyorsa ve başvurucunun bu miktarı karşılaması mümkün değilse benim hareket tarzım durumu anlatan bir yazı ile birlikte Mahkeme’ye, süresi içerisinde, başvuru formunu fiziki, belgelerini ise dijital olarak USB içinde sunmak olurdu.
Neyse ki sorun çözüldü. Sorunun çözümüne dair mesajı ise şu şekilde: ’Ben durumu DHL Express tüm calişanlarına, Instagram, twitter hesaplarına (hem tr hem Fransa hesaplarına yazdım, birçok yerden dönüş aldım ilgileneceklerine dair.) 30kg üzeri otomatik paket olarak algılayabiliyormuş sistem, paket değil doküman olduğuna dair gümrükteki personele bilgi geçildi, ben de bayağı rahatsız ettim, süreden dolayı telafisi imkansız bir zarar doğacağından bahsettim. Yeni bir gönderim olacak bir ay içerisinde aynı şeyleri yaşamamak adına sordum, paket seçmeyin mali değer belirtmeyin dediler…’
Eğer meslektaşlarım ya da bireysel başvurucular karşılaştıkları önemli, olağandışı mağduriyetlerini benimle paylaşırlarsa ben de buradan tüm meslektaşlarımı ve bireysel başvurucuları bilgilendirebilirim. Örneğin bu yazımda tarafıma ulaşan önemli ve olağan dışı iki olaydan bahsettim.
Herkese iyi günler dilerim.
Tarafıma özelden yapılan bir yorumdur:
Mahkemeye Flash bellek içinde gönderilecek dijital evraklar için bazı tavsiye verenler şöyle bir riskten söz ettiler; oradaki personel iyi niyetli olmadığı için flash bellek içindeki belgeleri silebilecekleri ve belge yoktu diyebilecekleri yahut virüs çıktı diyebileceklerinden bahsettiler, mümkünse iki CD yada 2 flash bellek içinde gönderilebilir diye görüş belirtenler de oldu, çok sayfa iddianame ve gerekçeli kararlarda sadece kişiyle ilgili değerlendirmelerin yapıldığı ilgili sayfaların gönderilebileceğini, söyleyenler de oldu, hiç riske girmemek için hem fiziki hem de CD olarak gönderiyorum diyenler de var
Tarafıma özelden yapılan bir yorumdur:
Merhabalar, yeni yazınızı okudum, ben de bir mağduriyetimi paylaşayım, kendimle ilgili tutukluluk hali ile ilgili başvurumu eşim adına gönderdim, o sırada tahliye oldum, bir süre cevap gelmeyince içime kuşku düştü, yurt içi kargoya gidip ilgili belgeleri temin ettim, AİHM kaşesi vurulmuş teslim belgesini bilgisayar ekranından gördüm ve çıktısını aldırdım, bu çıktı ile ikinci bir mektup yazıp, başvurum size ulaşmış ama bana bilgi verilmedi, ilgili belgeyi ekte gönderiyorum, başvurumun ulaşıp ulaşmadığıyla ilgili bilgi istiyorum dedim, mecburen cevap vermek zorunda kaldılar, başvurunuzun kaydına rastlanmadı diye, ben onlara kaşe vurulmuş teslim belgesini sunuyorum, bana kayda rastlanmadı diyorlar, orada şüpheli şeyler yaptıklarına, dosyaları yada bazı belgeleri bilerek sümenaltı ettiklerine eminim, bazı arkadaşlardan tüm belgeleri tam olduğu halde eksik evra…