Subaşı ve diğerleri v. Türkiye (Başvuru no 3468/20 ve diğer 18 başvuru) davasında #AİHM, ceza infaz kurumları tarafından kendilerine okul çağındaki çocukları ile hafta sonları ziyaret yapma ve telefonla görüşme izni verilmeyen hükümlü ve tutukluların şikayetlerini inceleyerek her bir başvurucunun ‘Aile hayatına saygı’ hakkının ihlal edildiğine karar vermiş ve her bir başvurucuya manevi tazminat olarak 1.500 EUR ödenmesine hükmetmiştir.
#Mahkeme’ye göre ‘…Devletlerin, yetkililerin birbiri ile çatışan bireysel ve kamu çıkarlarını dengelemelerini ve mevcut başvurularda, yani hükümlü ve tutuklunun evinin cezaevinden uzaklığı, bunların okul çağındaki çocuklarının olup olmadığı ve ziyaretleri düzenlerken okul programları ile çatışmalar gibi bir olayın özelliklerini dikkate almalarını sağlayan orantılılık değerlendirme tekniğini geliştirmeleri beklenmektedir. Mahkeme ayrıca, daha önce ulusal makamların dikkatini, ilgili zamanda yürürlükte olan 2006 tarihli Avrupa Cezaevi Kurallarında belirtilen tavsiyelerin önemine çektiğini belirtmektedir. Bu bağlamda, Devletlerin hükümlü ve tutukluların aileleriyle temaslarını sürdürmelerine yardımcı olma konusunda pozitif bir yükümlülüğü olduğunu yinelemektedir. Hükümlü veya tutuklu olan ebeveynler söz konusu olduğunda, Bakanlar Kurulu'nun CM/Rec (2018)5 sayılı Tavsiye Kararı, yetkilileri bu ebeveynler ve çocukları arasındaki iletişimi kolaylaştırmaya da teşvik etmiştir. Özellikle, bu ebeveynler evden uzakta tutuluyorsa, yetkililere iletişimin kalitesini ve süresini en üst düzeye çıkarmak ve çocukların eğitim faaliyetlerinin kesintiye uğramasını önlemek amacıyla ziyaretleri esnek bir şekilde düzenlemeleri önerilmiştir. Haftalık ziyaret günlerini belirlemek için takdir yetkilerini kullanan cezaevi yönetimleri, kararlarını sadece hükümlü ve tutuklulardan ve bunların çocuklarıyla olan ilişkilerinden ziyade cezaevlerinin kapasitesiyle ilgili hususlara dayanarak almışlardır. Hafta içi ve çalışma saatlerine yapılan ziyaretlerin kısıtlanması, yetkililerin ziyaretleri daha kolay yönetebilmesi için ziyaretçi sayısını azaltmayı amaçlamış gibi görünmektedir.’
Hafta sonu telefon görüşmelerindeki kısıtlamalara ilişkin olarak da Mahkeme aşağıdaki şekilde açıklama yaparak başvurucuların ‘Aile hayatına saygı’ haklarının ihlal edildiğine hükmetmiştir: ‘…cezaevi yönetimlerinin hafta sonları telefon görüşmelerini yasaklama kararları, hükümlü ve tutukluların ihtiyaçları hakkında somut bir değerlendirme yapılmadan veya Devletin hükümlü ve tutukluların çocuklarıyla temasını kolaylaştırmadaki pozitif yükümlülükleri dikkate alınmadan çok genel ifadelerle açıklanmıştır. Bu nedenle, Mahkeme'nin hafta sonu ziyaretlerine ilişkin bulguları, telefon görüşmelerindeki kısıtlamalarla ilgili olarak da aynı şekilde geçerlidir. Yerel makamlar, başvurucuların Sözleşme şikayetleriyle yüzeysel bir şekilde ilgilenerek, onları 8. maddenin doğasında bulunan usulî güvencelerden mahrum bırakmıştır.’
Kararın İngilizce orijinal tam metnine ulaşmak için buraya, karar özetine ulaşmak için ise buraya tıklayınız. Karar özetinin Türkçe çevirisini ise aşağıda bulabilirsiniz.
Kommentare