MASUMİYET KARİNESİ
OSMAN IŞIN BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2020/27943)
Sözleşmeli öğretmen olarak görev yapan başvurucu, FETÖ/PDY'ye üye olma suçlamasıyla tutuklanmıştır. Başvurucu hakkında FETÖ/PDY'ye üye olma suçlamasıyla açılan davada hakkında mahkûmiyete hükmedilmiştir. Hakkındaki tutuklama kararı verilmesi üzerine başvurucu görevden uzaklaştırılmış ve sözleşmesi feshedilerek devlet memurluğunun sona erdirilmesine karar verilmiştir.
Somut olayda başvurucunun sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin işlem başvurucunun -tutuklanmasından kaynaklı olarak- işe devam etmemesi sebebine dayanmakta ise de söz konusu işlemin yargısal denetimini gerçekleştirilen Bölge İdare Mahkemesinin gerekçeli kararında Ağır Ceza Mahkemesinin başvurucu hakkındaki kesinleşmemiş -nitekim daha sonra bozulan- mahkûmiyet kararına dayandığı görülmektedir.
Bölge İdare Mahkemesinin iptal davası yönünden davanın reddine gerekçe olarak gösterdiği Ağır Ceza Mahkemesi kararı nihai bir karar olmayıp başvurucu hakkında yürütülen ceza davasının derdest olduğu görülmektedir. Bölge İdare Mahkemesi kararı, ceza yargılamasına ilişkin kararın başvurucu hakkında verilmiş nihai bir karar mahiyetinde başvurucuya cezai bir sorumluluk yükleyen bir ifade olarak algılanmaktadır. Bir başka deyişle başvurucunun suçluluğu hükmen sabit olmadığı halde başvurucunun suçlu olduğu kabul edilmiştir.(§56-57)
Emsal karar için tıklayınız.
B.S. BAŞVURUSU
(Başvuru Numarası: 2020/8344)
Başvuru, baro levhasına yazılma işlemine ilişkin iptal davasında masumiyet karinesinin ihlal edildiği iddiasına ilişkindir. Başvurucu, hâkim olarak görev yapmakta iken HSYK kararıyla FETÖ/PDY ile bağlantısı bulunduğu gerekçesiyle meslekten çıkarılmıştır. Başvurucu, baro levhasına avukat olarak yazılma talebiyle Gaziantep Barosuna (Baro) başvurmuştur. Başvurucunun talebi, Baro Yönetim Kurulu tarafından reddedilmiştir. İdari Yargı yollarını takip eden başvurucu Masumiyet Karinesi'nin ihlal edildiği şikayetiyle AYM'ye başvurmuştur. Başvurucunun şikayetini kabul eden AYM'nin gerekçesi şu şekildedir:
'Bireysel başvuruya konu olayda başvurucu hakkındaki ceza ve idari yargı süreçlerinin eş zamanlı olarak yürütüldüğü ancak baro levhasına yazılma talebinin reddedilmesi işlemine karşı açılan idari davanın ceza yargılamasında verilen karar henüz kesinleşmeden sonuçlandığı, bir başka ifadeyle başvurucunun suçluluğunun idari davada karar verildiği sırada hükmen sabit olmadığı görülmüştür. Bu itibarla somut olayda idari işlemin tesisi ve yargılaması sürecinde kamu makamlarının kararlarında belirttiği gerekçeler veya kullandığı dil nedeniyle henüz ceza mahkemesi tarafından kesinleşmiş bir ceza yargılaması sonucu suçlu bulunmamış olan başvurucunun masumiyetine gölge düşürülmesine sebebiyet verilip verilmediğinin ortaya konulması gerekmektedir.' (B.S., B. No: 2020/8344, 26/7/2022, §44)
Emsal karar için tıklayınız.